Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Kat Mülkiyeti Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 01.04.2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandı. Toplam 20 maddeden oluşan Kanun ile önemli değişiklikler yapılarak mevcut bazı hükümler kaldırıldı ve yeni hükümlere yer verildi. Devre tatile ilişkin değişiklikler yayım tarih olan 01.04.2022 tarihinde, diğer hükümler yayım tarihinden altı ay sonra, yani 01.10.2022 tarihinde yürürlüğe girecek şekilde düzenlenmiştir.
Taksitli Satışlar Hakkında Yapılan Değişiklikler: Kanun’un 19.maddesinde düzenlenen taksitli satış sözleşmelerinde, tüketicinin temerrüde düşerek kalan borcun tümünün muaccel hale gelmesinde satış bedelinin değil de kalan borcun en az onda birini oluşturan ifadesi sözleşmede yer alan bedelin en az onda biri şeklinde değiştirilmiş ve “taksidi veya” ibaresinden sonra gelen “kalan borcun” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. Bu değişiklik ile tüketicinin temerrüde düşmesi ve kalan borcun tamamından sorumlu tutulmasının şartları zorlaşmış ve tüketici lehine olmuştur.
Tüketici Kredileri Hakkında Yapılan Değişiklikler
1- Cayma Hakkı: Kanun’un 24.maddesinde tüketicinin on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketici kredisi sözleşmesinden cayma hakkına sahip olduğu düzenlenmiştir. Bu hükme, ‘‘Cayma hakkı süresi içinde kredi borcunun tamamının erken ödenmesi hâlinde bildirim aranmaksızın bu madde hükümleri uygulanır’’ ifadesi eklenerek cayma hakkının kullanım kapsamı genişletilmiştir.
2- Sözleşmede Değişiklik Yapılması: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre belirli süreli kredi sözleşmesinin şartları tüketici aleyhine değiştirilemez. Kanun’un 26.maddesinin 2.fıkrasında yer alan “oranında değişiklik yapılması hâlinde” ibaresi “oranının artırılması durumunda” şeklinde tüketici lehine bir değişiklik yapılmıştır. Buna göre, faiz oran değişikliklerinin otuz gün önceden tüketiciye bildirilmesine ilişkin yükümlülük yalnızca faiz oranının artırılması halinde aranacaktır.
3- Kredi Bağlantılı Sigorta ve Yan Finansal Ürün/Hizmet Satışı: Kanun’un Sigorta Yaptırılması başlıklı ve kredi ile ilgili sigortayı düzenleyen 29. maddesi
başlığı “Sigorta, Yan Finansal Ürün ve Hizmet Sunumu” olacak şekilde değiştirilmiştir. Bu değişiklik ile, tüketici ve konut kredilerinde kredi verilmesinin yan finansal ürün ve hizmetlerin satın alınması şartına bağlanması yasaklanmış ve kredi ile bağlantılı sigorta yaptırılması şartı da ortadan kaldırılmıştır. Yeni düzenleme ile kredi bağlantılı sigortanın sunulabilmesi için tüketiciye sigortasız kredi seçeneğinin de sunulması gerekecektir. Ön Ödemeli Konut Satışlarına İlişkin Değişiklikler:Tüketici kredileri için getirilen koşullar ve yapılan değişiklikler konut finansması için de geçerli hale getirilmiştir. Yapılan değişiklik ile ön ödemeli konutların taahhüt edilen süre içinde tüketiciye teslim edilmesi zorunlu olduğu belirtilmiş ve devir veya teslim süresi 36 aydan 48 aya çıkartılmıştır.
Mesafeli Satış Sözleşmesine ve Aracı Hizmet Sağlayıcılarına İlişkin Değişiklikler: Kanun’un 48.maddesine yapılan eklemeler ile mesafeli satış sözleşmelerine ilişkin yenilikler ve aracı hizmet sağlayıcılarına önemli yükümlülükler getirilmiştir.
1- Mesafeli satış sözleşmesinde, satıcı veya sağlayıcının, tüketicinin siparişinin kendisine ulaştığı andan itibaren otuz gün içerisinde edimini yerine getirmesi gerekmektedir. Yapılan değişiklik ile bu hükme istisna getirilerek; “Tüketicinin isteği veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallar” bu hükmün dışında tutulmuştur.
2- Aracı Hizmet Sağlayıcıları, sistem aracılığıyla kurulan mesafeli sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülüklerin kullanım süresi boyunca tüketicilerin Yönetmelikle belirlenen hususlara ilişkin talep ve bildirimlerini iletebilmelerine ve takip edebilmelerine elverişli bir sistemi kurmak ve kesintisiz olarak açık tutmakla yükümlü kılınmışlardır. Aracı hizmet sağlayıcılarının aracılık ettikleri mesafeli sözleşmelere ilişkin olarak yükümlülükleri detaylı bir şekilde düzenlenmiştir.
Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmelerine İlişkin Değişiklikler: Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Değişiklik Kanunu ile Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 50. maddesinde yapılan değişiklik ile devre mülk hakkı veren sözleşmeler hariç olmak üzere tüketicilerle mülkiyet payına bağlı ayni hak sağlayan devre tatil sözleşmesi kurulamayacaktır. Ek olarak tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleşmesi yasaklanmıştır. Devre tatil sözleşmeleri de en fazla on yıl için kurulabilecektir. Tüketicinin devre tatil hakkını kullanmayacağını tatilin başlayacağı tarihten en az doksan gün önceden satıcıya bildirmesi halinde satıcı tüketicinden herhangi bir bedel talep edemeyecektir.
Yenilenmiş Ürünlere İlişkin Değişiklikler:Yenilenmiş ürün donanım, yazılım veya fiziki özelliklerinde iyileştirme yapılarak tekrar satışa sunulan kullanılmış mal olarak tanımlanmış ve tüketiciye teslim tarihinden itibaren en az 1 yıllık garanti verilmesi zorunlu hale getirilmiştir. Yönetmelikle belirlenecek mallar Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilecek merkezlerde yenilenmesi şartı ile yenilenmiş ürün olarak satılabilecektir.
Satış Sonrası Hizmetlere İlişkin Değişiklikler:Yapılan değişiklik ile üretici veya ithalatçılara tüm yetkili servis istasyonlarına ilişkin bilgileri güncel olarak Bakanlıkça oluşturulan sisteme kaydetme zorunluluğu getirilmiştir. Ayrıca bu servis istasyonlarının her türlü faaliyetlerde ve mecralarda kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde özel servis ibaresini kullanma yükümlülüğü getirilmiştir.
Tüketici Hakem Heyetine İlişkin Değişiklikler:Tüketici Hakem Heyetlerinin görevli olduğu uyuşmazlıklarının sınırı 15.430 TL’den 30.000 TL’ye yükseltilmiştir. Tüketici hakem heyetinin bulunmadığı yerlerde ise başvuru ilgili ilçe kaymakamlığına yapılabilecektir.Tüketici hakem heyetleri tarafından tebligatlar elektronik ortamda yapılacaktır. Elektronik tebligat yapılamayan durumlarda ise Tebligat Kanunu hükümleri uygulanacaktır.
Cezalar: Kanun’a aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları artırılmıştır. Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri hükümlerine aykırılık halinde üç aydan altı yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. İhlallerin internet ortamında gerçekleşmesi halinde ise Reklam Kurulu’na ihlalin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak teknik olarak ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi veya ilgili içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla ihlalin önlenemediği durumlarda, internet sitesinin tümüne yönelik olarak erişimin engellenmesi kararı verme yetkisi getirilmiştir.